سرخ کن بدون روغن یکی از عباراتی است که شاید هنوز هم برای بعضی از افراد تعجب‌برانگیز و دور از ذهن باشد. تابه‌های مملو از روغن یا سرخ‌کن‌هایی با سبدی که در روغن داغ قرار گرفته است، احتمالا اولین تصویر ذهنی ما از نحوه طبخ غذاهای ترد و سرخ شده است. این روزها حفظ سلامتی و تغذیه مناسب از دغدغه‌های مهم افراد به شمار می‌روند.
بسیاری از افراد به دلیل مشغله بالای خود به غذاهای سریع و ناسالم روی آورده‌اند؛ چرا که سرخ کردن، یکی از ساده‌ترین و پرسرعت‌ترین روش‌ها برای طبخ وعده‌های غذایی است. گروهی دیگر هم به دلیل علاقه به طعم دلچسب غذاهای سرخ شده و عطر هوس‌انگیز آن‌ها، نمی‌توانند از این روش پخت‌وپز مرسوم دست بکشند.
آیا تنها راه تهیه یک وعده غذایی ترد و برشته، استفاده از حرارت بالا و روغن داغ است؟
آیا در طول دوره رژیم و پروسه کاهش وزن، تنها باید به غذاهای گریل شده یا آب‌پز بسنده کنیم؟ با چه روشی می‌توان از صرف غذاهای ترد اما سالم لذت برد؟ استفاده از سرخ کن بدون روغن، یکی از مناسب‌ترین راه‌حل‌ها برای طبخ سریع غذاهای خوش‌طعم اما سالم است.
مباشی ژاپن به بررسی همه چیز درباره سرخ کن بدون روغن در این مقاله ارائه کرده است. اگر به دنبال تحولی در سبک آشپزی خود هستید و تغذیه سالم برای شما اهمیت دارد، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید.
سرخ کن بدون روغن چیست؟
سرخکن کلمه ای است که به طور معمول، پس از شنیدن نام آن تصویری از یک سبد فلزی که در روغن فراوان قرار گرفته است، در ذهن ما تداعی می‌شود. با پیشرفت تکنولوژی، سرخ‌کن‌ها مانند گذشته تنها وسیله‌ای برای طبخ غذاهایی غوطه‌ور در روغن نیستند و امروزه انواع مختلفی از آن‌ها در بازار یافت می‌شوند.
اکنون شما می‌توانید با استفاده از دستگاه‌های سرخکن خانگی، غذاهایی با مقدار روغن کم یا حتی بدون نیاز به یک قطره روغن طبخ کنید. سرخکنهای بدون روغن که به عنوان هواپز یا ایرفرایر (Air fryer) هم شناخته می‌شوند، تحول بزرگی در سبک آشپزی نوین ایجاد کرده‌اند.
ایده اصلی پشت ابداع دستگاه‌های ایرفرایر، طبخ غذاهایی به خوشمزگی و تردی سرخکنهای معمول (Deep fryer) و کیفیت و سلامت بخارپزها بوده است. به کمک دستگاه‌های هواپز، می‌توانید به راحتی غذاهایی ترد، خوشمزه و در عین حال، سالم را برای خود و اعضای خانواده تهیه کنید. سرخ کن بدون روغن بسیار سریع‌تر از فرها عمل می‌کنند و همچنین نگرانی‌های معمول در ارتباط با ماکروویوها هم در استفاده از آن‌ها مطرح نیست.
معرفی اولین سرخکن بی‌نیاز از روغن در سال 2010 و پس از سال‌ها آزمون و خطا انجام گرفت. شرکت مشهور فیلیپس برای اولین بار تکنولوژی پخت مواد غذایی تنها به کمک جریان هوا را به جهان عرضه کرد. ایرفرایرهای امروزی در اشکال و ابعاد مختلف طراحی شده‌اند و برخلاف سرخکنهای معمول، حتی در بعضی از مدل‌ها امکان طبخ یک مرغ کامل هم وجود دارد. ایرفرایرها فقط برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده نمی‌شوند؛ بلکه با استفاده از آن‌ها، امکان پخت انواع نان و شیرینی هم وجود دارد.
سرخ کن بدون روغن برای چه غذاهایی مناسب است؟
خرید هر وسیله‌ای باید در راستای رفع نیاز انجام شود؛ بنابراین، اگر قصد خرید لوازم پخت‌وپز را دارید، باید در ابتدا، هدف و کاربرد مورد نظرتان را مشخص کنید. هر وسیله‌ای برای انجام هدفی خاص طراحی شده است؛ با این حال، بعضی از دستگاه‌ها چند منظوره هستند و به کمک آن‌ها می‌توان چند هدف مختلف را محقق کرد.
سرخکنهای بدون روغن هم می‌توانند برای چند هدف مورد استفاده قرار گیرند و دارای تنظیمات مختلف برای روش‌های پخت گوناگون هستند. از ایرفرایرها می‌توانید برای طبخ غذاهای گوشتی، رست کردن سبزیجات، گرم کردن وعده‌های پیشین و پخت نان و شیرینی‌های متنوع استفاده کنید. در ادامه، پرکاربردترین مواد اولیه برای تهیه غذا با استفاده از این دستگاه ذکر شده‌اند:
- سیب‌زمینی
- مرغ
- ماهی
- گوشت
- میگو
- انواع سوخاری‌ها
- نان
- شیرینی
- کیک
- غذاهای منجمد و نیمه‌‌آماده
انواع سرخ کن ها
سرخکن ها به سه دسته مختلف تقسیم بندی می‌شوند:
سرخکنهای گازی:
قدیمی‌ترین نوع سرخ‌کن‌ها هستند و معمولا در رستوران‌ها یا فضاهای باز مورد استفاده قرار می‌گیرند. روغن در این دستگاه‌ها به سرعت داغ می‌شود و نتیجه نهایی، غذایی ترد با طعمی دلچسب است.
سرخکنهای برقی:
این گروه در حال حاضر، پراستفاده‌ترین نوع در بین انواع سرخ‌کن‌ها هستند. این سرخ‌کن‌ها معمولا سایز متوسطی داشته و نیاز به روغن زیادی دارند.
سرخکنهای بدون روغن:
جدیدترین سرخکنهای موجود در بازار، ایرفرایرها هستند. در این سرخ‌کن‌ها جریان هوا با استفاده از یک فن به حرکت در می‌آید تا تمام قسمت‌های مواد غذایی به صورت یکنواخت پخته شوند.
سرخ کن بدون روغن؛ یک دستگاه همه کاره
سرخ کن بدون روغن واقعاً یک دستگاه چندمنظوره و کارآمد است که امکانات متعددی را برای پخت و پز ارائه می‌دهد. از جمله کاربردهایی که به طور گسترده می‌توان از آن استفاده کرد عبارتند از:
گرم کردن غذاهای مانده: این دستگاه می‌تواند به عنوان یک میکروویو و یا فریزر همراه شما عمل کند تا غذاهای مانده را به سرعت گرم کند.
پخت گوشت و ماهی: با استفاده از قابلیت گریل کردن، می‌توانید گوشت و ماهی را با حفظ طعم و مواد مغذی آن‌ها پخت کنید.
پخت شیرینی و کیک: برای تهیه شیرینی و کیک، سرخ کن بدون روغن می‌تواند به عنوان یک فر عمل کند و به شما کمک کند تا شیرینی‌های لذیذی بپزید.
خشک کردن سبزیجات: این دستگاه می‌تواند به عنوان یک خشک کن برای خشک کردن سبزیجات مورد استفاده قرار گیرد.
تفت دادن آجیل: با استفاده از قابلیت تفت دادن، می‌توانید آجیل‌های مختلف را به راحتی تفت دهید و برای مصرف آماده کنید.
بریان کردن مرغ: می‌توانید مرغ را در داخل سرخ کن قرار داده و آن را به طرز بهینه بریان کنید.
پخت پیتزا و لازانیا: برای پخت پیتزا و لازانیا، می‌توانید از قابلیت پخت پیتزا در دستگاه استفاده کنید.
آب‌پز کردن تخم‌مرغ: این دستگاه می‌تواند به عنوان یک آب‌پز برای پخت تخم‌مرغ درجه بندی شده باشد.
همه این کاربردها نشان از تنوع و کارآمدی بالای سرخ کن بدون روغن دارد که می‌تواند در آشپزخانه شما به عنوان یک دستگاه همه کاره مفید عمل کند.
مقایسه سرخکنهای رژیمی با سرخکنهای معمولی
در ادامه، سرخکنهای رژیمی و سرخکنهای معمولی از جنبه‌های مختلف با هم مقایسه شده‌اند:
کیفیت و سلامت
در این مورد، سرخکنهای بدون روغن با اختلاف از سایر رقبا برتر هستند. در این دستگاه‌ها از روغن استفاده نمی‌شود و بنابراین اسید‌های چرب مضر از برنامه غذایی افراد کنار می‌روند. برای افرادی که قصد کاهش وزن و پیروی از یک رژیم غذایی سالم را دارند، قطعا خرید یک ایرفرایر نسبت به سرخکنهای معمولی معقول‌تر است.
عطر و طعم
با استفاده از سرخکنهای معمولی، غذا تردتر و خوشمزه‌تر خواهد بود؛ چرا که مواد غذایی در روغن غوطه‌ور قرار گرفته و تمام سطوح آن‌ها به خوبی کریسپی می‌شود.
سرخکنهای معمولی در مورد عطر غذا مانند یک شمشیر دولبه عمل می‌کنند؛ در صورتی که از روغن تازه استفاده شود، غذا بسیار خوش‌عطر خواهد شد؛ اما اگر روغن بیش از یک بار استفاده شود، معمولا بوی سوختگی در فضا می‌پیچد. ایرفرایرها از روغن استفاده نمی‌کنند؛ پس احتمال سوختگی غذا و بوی نامطبوع حاصل از آن بسیار کم است.
ایمنی
محفظه سرخکنهای معمولی پر از روغن داغ است؛ به همین خاطر، اگر واژگون شود، خطرات زیادی ایجاد می‌شود. ایرفرایرها از روغن استفاده نمی‌کنند و این خطرات، هنگام استفاده از آن‌ها مطرح نیست. بدنه دستگاه‌های هواپز معمولا خنک است.
عملکرد چندمنظوره
سرخکنهای معمولی در اکثر مواقع، تنها یک سبد دارند و در زمان واحد، تنها می‌توانید یک نوع غذا آماده کنید. بعضی از مدل‌های سرخکنهای معمولی دو سبد دارند؛ اما باز هم به علت قرار گرفتن در یک محفظه روغن، تنها مواد غذایی با زمان پخت یکسان می‌توانند همزمان با هم سرخ شوند. دستگاه‌های سرخکن معمولی تنها می‌توانند عمل سرخ کردن مواد غذایی را انجام دهند؛
اما ایرفرایرها عملکردی فراتر از یک سرخکن دارند و می‌توانند برای اهداف مختلفی مثل خشک کردن میوه‌ها و مغزها، گریل کردن غذاها و پخت انواع مافین‌ها و بیسکوئیت‌ها مورد استفاده قرار گیرند.
یکی از موارد مهم تفاوت هواپزها با سرخکنهای قدیمی، این است که شما می‌توانید از سرخ کن بدون روغن به منظور گرم کردن غذا استفاده کنید، در حالی که این امکان در سایر سرخ‌کن‌ها وجود ندارد.
سرعت آشپزی
سرخ کن بدون روغن در مقایسه با سایر سرخ‌کن‌ها عملکرد کندتری دارد. ایرفرایرها به المنت‌های حرارتی پرقدرتی مجهز هستند و فن باعث انتقال جریان هوای گرم در فضای داخلی دستگاه می‌شود. در سرخکنهای معمولی، مواد غذایی مستقیما در روغن بسیار داغ قرار می‌گیرند؛ به همین خاطر، سریع‌تر آماده می‌شوند.
مزایای استفاده از ایرفرایرها یا سرخکن های بدون روغن
حال به چند مورد از مزایای استفاده از ایرفرایرها اشاره می‌کنیم:
طبخ غذاهایی سالم:
اولین و مهم‌ترین ویژگی ایرفرایرها که باعث استقبال زیاد مردم شده است، امکان تهیه وعده‌های غذایی با حفظ ارزش آن‌هاست. ورزشکاران، افرادی که از رژیم‌های غذایی کم‌کالری پیروی می‌کنند و تمامی کسانی که به سلامتی خود اهمیت می‌دهند، می‌توانند از این وسیله پرکاربرد استفاده کنند.
صرفه‌جویی در مصرف روغن:
ایرفرایرها می‌توانند کاملا بدون روغن کار کنند؛ اما اگر غذاهای کریسپی را ترجیح می‌دهید، می‌توانید با یک براش کوچک روی مواد غذایی را چرب کنید. نتیجه نهایی سرخ کن بدون روغن از نظر مزه تفاوت زیادی با سرخکنهای معمولی ندارد؛ اما چندین برابر سالم‌تر است. در این سرخ‌کن‌ها از چربی طبیعی مواد غذایی پروتئینی برای پخت استفاده می‌شود.
طعم دلپذیر:
در ایرفرایرها به دلیل حذف روغن، طعم غذا دلپذیرتر است و بافت لطیف‌تری ایجاد می‌شود. غذاهای تهیه شده با سرخ کن بدون روغن در قسمت بیرونی ترد هستند و بخش میانی آن‌ها نرم و آبدار است.
شست‌وشوی آسان:
محفظه اصلی پخت در ایرفرایرها قابل جابه‌جایی است؛ بنابراین به سادگی قابل شست‌وشو است. قطعات سرخکنهای بدون روغن معمولا قابل شست‌وشو در ماشین ظرفشویی هستند. از آن جا که ایرفرایرها از روغن استفاده نمی‌کنند، شستن محفظه آن‌ها امری بسیار راحت است و دیگر خبری از چربی یا بوی روغن سوخته نخواهد بود.
اندازه مناسب:
ایرفرایرها تقریبا به اندازه یک فر کارآمد هستند؛ اما ابعاد بسیار کوچک‌تری دارند. این دستگاه‌ها به دلیل سایز مناسب خود، جای زیادی در فضای آشپزخانه شما اشغال نمی‌کنند.
ایمنی بالا:
ایرفرایرها بدون روغن کار می‌کنند؛ به همین خاطر، دیگر نگرانی‌های مرتبط با پاشیدن روغن داغ وجود ندارد.
چند منظوره بودن:
سرخکنهای بدون روغن، عملکردی فراتر از سرخ کردن غذا دارند. با استفاده از این دستگاه، شما می‌توانید همزمان به امکانات وسایلی مانند هواپز، گریل، میوه‌خشک‌کن، فر و توستر دسترسی داشته باشید.
تطابق بالا:
در این دستگاه‌ها معمولا برنامه‌های پخت مختلفی در نظر گرفته شده‌اند. شما می‌توانید از برنامه‌های پیش‌فرض یا برنامه‌های ترکیبی برای کسب بهترین نتیجه استفاده کنید. ایرفرایرها تطبیق‌پذیری بالایی دارند و با توجه به ماهیت ماده غذایی، می‌توانید دما و زمان مناسب برای پخت را تعیین کنید. با انتخاب یک برنامه مناسب، می‌توانید انواع مختلفی از غذاهای پروتئینی، سبزیجات و حتی کیک و شیرینی‌هایی مانند دونات را تهیه کنید.
طراحی زیبا:
سرخکنهای بدون روغن یا ایرفرایرها، معمولا” طراحی بسیار شکیل و چشم‌نوازی دارند. با یک جستجوی ساده در سایت‌ها یا قدم زدن در فروشگاه‌های لوازم آشپزخانه، به سرعت متوجه طراحی متفاوت و زیبای آن‌ها می‌شوید. وجود ایرفرایر باعث حرفه‌ای‌تر به نظر رسیدن آشپزخانه منزل شما می‌شود.
معایب استفاده از سرخ کن بدون روغن یا ایرفرایرها
حال به چند مورد از معایب ایرفرایر اشاره می‌کنیم:
قیمت بالا:
ایرفرایرها از تکنولوژی روز استفاده می‌کنند و در ساخت آن‌ها از قطعاتی با کیفیت بالا استفاده می‌شود. این موارد باعث می‌شوند که این دستگاه، نسبت به سرخکنهای معمولی قیمت بالاتری داشته باشد.
ابعاد کوچک:
سرخکنهای بدون روغن در سایزهای مختلفی یافت می‌شوند؛ اما اکثر آن‌ها ابعاد کوچکی دارند که ممکن است برای خانواده‌های پرجمعیت مناسب نباشند.
قطعات کمیاب:
سرخکنهای بدون روغن تنها یک دهه است که به آشپزخانه‌ها راه پیدا کرده‌اند؛ به همین خاطر، در صورتی که قطعه‌ای دچار مشکل شود و دستگاه فاقد گارانتی معتبر باشد، ممکن است برای تعمیر آن با مشکل مواجه شوید.
پارامترهای مهم در خرید سرخ کن بدون روغن
سرخکن جزو دستگاه‌هایی است که افراد به قصد استفاده طولانی‌مدت آن را خریداری می‌کنند؛ بنابراین، بهتر است با رعایت چند نکته، دستگاهی تهیه کنید که سال‌ها بتوان از آن استفاده کرد.
گنجایش
سرخکنهای بدون روغن در اندازههای مختلفی در بازار یافت می‌شوند. هنگام خرید دستگاه ایرفرایر، تعداد اعضای خانواده خود را در نظر بگیرید. دستگاه‌های بزرگ‌تر، ظرفیت بیشتری دارند؛ اما گرم شدن آن‌ها بیشتر طول می‌کشد و برای غذاهایی در حجم کم مناسب نیستند.
محفظه دستگاه
سرخکنهای بدون روغن در اشکال مختلفی طراحی می‌شوند؛ اما شکل مرسوم آن‌ها یک دستگاه مربعی یا استوانه‌ای با محفظه کشویی است که می‌توانند تک‌سبد یا دوسبد باشند. ایرفرایرها می‌توانند شکلی شبیه به یک فر کوچک داشته باشند و دارای قفسه و سینی باشند.
این مدل برای درست کردن چند غذا به صورت همزمان یا برای پخت شیرینی و بیسکوییت انتخابی مناسب به شمار می‌رود. نوع دیگری از ایرفرایرها شکلی شبیه به پلوپز دارند که در آن‌ها از بالا باز می‌شود. این مدل برای درست کردن پیتزا بسیار کاربردی است.
شست‌وشوی آسان
در هنگام خرید، سعی کنید دستگاهی را انتخاب کنید که تمام قطعات آن قابل جدا شدن و مناسب شست‌وشو با ماشین ظرفشویی باشند.
ایمنی
سرخکنهای بدون روغن، دستگاه‌هایی بسیار ایمنی هستند؛ با این حال، بهتر است در هنگام خرید، چند مورد را در نظر داشته باشید. دستگاهی با کابل جداشونده تهیه کنید تا از خطر واژگونی جلوگیری شود.
دقت کنید که بدنه دستگاه و دستگیره‌ها به خوبی عایق حرارت باشند. وجود پایه ضد لغزش و قفل مناسب هم از مواردی هستند که بهتر است هنگام خرید به آن‌ها توجه داشته باشید.
لوازم جانبی
امکانات جانبی دستگاه را در نظر داشته باشید. یکی از این موارد، وجود دو سبد است که به کمک این ویژگی، می‌توان دو غذای مختلف را به صورت همزمان تهیه کرد. در برخی از ایرفرایرها، قالب پیتزا، قالب کمربندی کیک و قالب‌هایی برای تهیه بیسکوییت تعبیه شده‌اند.
قفسه، جوجه‌گردان و سیخ‌هایی برای کباب از دیگر آپشن‌های جانبی سرخکنهای بدون روغن جدیدتر هستند.
خرید سرخ کن بدون روغن به چه کسانی پیشنهاد می‌شود؟
خرید سرخکن بدون روغن به چندین گروه از افراد پیشنهاد می‌شود:
افرادی که به دنبال یک روش پخت سالم‌تر و کم‌چربی هستند: اگر شما به دنبال کاهش مصرف چربی و کالری در غذاهای خود هستید، استفاده از سرخکن بدون روغن می‌تواند یک گزینه مناسب باشد.
افرادی که به دنبال طعم و بافت مشابه با سرخکنهای معمولی هستند: برخی از افراد ممکن است به دنبال یافتن روشی باشند که غذاهای سرخ شده آن‌ها به طعم و بافت مشابه با سرخکنهای معمولی باشند، و سرخکن بدون روغن می‌تواند یک گزینه برای آن‌ها باشد.
افرادی که به دنبال راحتی و سهولت در پخت غذا هستند: سرخکن بدون روغن ممکن است به شما کمک کند تا با سرعت و سهولت غذاهای سالم و خوشمزه را آماده کنید، بدون اینکه نیاز به استفاده از روغن و چربی باشد.
در کل، استفاده از سرخکن بدون روغن برای افرادی که به دنبال یک روش پخت سالم‌تر، کم‌چربی‌تر و سریع‌تر هستند، می‌تواند مناسب باشد.
آیا غذا در سرخ کن بدون روغن به‌همان خوشمزگی دستپخت سرخکنهای معمولی درمی‌آید؟
استفاده از سرخکن بدون روغن ممکن است در تهیه غذاهای خوشمزه موثر باشد، اما ممکن است طعم و بافت نهایی غذاها با سرخکنهای معمولی که با روغن سرخ‌کنی کار می‌کنند، متفاوت باشد. زمانی که از سرخکن بدون روغن استفاده می‌کنید، شما در واقع از یک روش پخت جدید و متفاوت استفاده می‌کنید که ممکن است نیاز به تنظیمات و فرآیندهای متفاوتی داشته باشد.
برای به دست آوردن غذاهایی با طعم و بافت مشابه به سرخکنهای معمولی، ممکن است نیاز باشد که تنظیمات متفاوتی انجام دهید یا فرآیند پخت را تنظیم کنید. همچنین، استفاده از ادوات و مواد افزودنی متفاوت نیز می‌تواند در بهبود طعم و بافت غذاها کمک کند.
بنابراین، درست مانند هر روش پخت دیگر، نیاز به تجربه و تنظیمات مناسب دارد تا بتوانید با سرخکن بدون روغن غذاهایی با طعم و بافت مطلوب به دست آورید.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی همه‌چیز درباره سرخ کن بدون روغن پرداختیم که یکی از جدیدترین وسایلی است که به آشپزخانه‌ها راه پیدا کرده‌اند. این وسیله به دلیل کاربردهای فراوان، هر روز بیشتر از قبل مورد استقبال افراد مختلف قرار می‌گیرد. مهم‌ترین مزیت این دستگاه، طبخ غذاهایی سریع، خوشمزه و در عین حال سالم است.
خرید سرخ کن بدون روغن به افرادی که با وجود مشغله فراوان به دنبال یک سبک زندگی سالم هستند، توصیه می‌شود.